Nowoczesna klimatyzacja chłodzi wyrobiska w kopalni Murcki-Staszic

Kopalnia Murcki-Staszic ma nową klimatyzację

Górnicy z kopalni Murcki-Staszic w Katowicach korzystają już z nowej klimatyzacji. Nowa instalacja o mocy 7 MW zastąpiła dotychczas używaną tzw. klimatyzację grupową. Nową klimatyzację oddano do użytku zgodnie z planem po dwóch latach budowy.

Poprzedni system był rozproszony, słabszy (tylko 5 MW) i dużo mniej wydajny, w którym pojedyncze, małe urządzenia chłodnicze działały tylko lokalnie, na niewielką skalę, w wybranych wyrobiskach lub rejonach kopalni. Jak informuje Polska Grupa Górnicza, były przy tym energochłonne i uciążliwe w eksploatacji. Co gorsze, używały niekorzystnego dla środowiska, wysokoemisyjnego czynnika chłodniczego R134a.

Wydobycie w ruchu Murcki-Staszic zaczyna koncentrować się na głębszym z dwóch poziomów (500 m i 900 m), gdzie rośnie też temperatura skał górotworu (coraz bliżej 40 stopni Celsjusza). Bez dostatecznie wydajnej klimatyzacji nie udałoby się zapewnić górnikom odpowiednich warunków pracy, a jest to konieczne dla ich bezpieczeństwa i efektywności pod ziemią. Surowe górnicze przepisy stanowią, że ludzie nie mogą pracować w temperaturze powyżej 33⁰C, a kiedy w wyrobisku robi się cieplej niż 28⁰C, szychta musi zostać skrócona do 6 godzin.

Klimatyzację centralną w Staszicu zaprojektowali doświadczeni inżynierowie cieszyńskiej firmy Elektrometal, która specjalizuje się w nowoczesnych technologiach górniczych. Postanowili zastosować rzadkie rozwiązanie, aby skrócić do minimum drogę czynnika chłodzącego w obiegu z powierzchni pod ziemię i z powrotem. W tym celu wydrążono dwa precyzyjne, odseparowane odwierty, w których mieszczą się rurociągi o przekroju 22 cm. Dzięki temu tzw. woda lodowa o temperaturze zaledwie 1,5°C tłoczona jest wolno (do 3 m/s) z Powierzchniowej Stacji Klimatyzacji Centralnej, którą zbudowano na zrębie otworów, wprost do Komory Chłodniczej 900 metrów pod ziemią.

W komorze zainstalowano stanowisko wymiany ciśnienia typu EPX. To bardzo ważny element instalacji, który pozwala zredukować pod ziemią ciśnienie w rurociągach klimatyzacji, jednocześnie nieznacznie podnosząc temperaturę wody lodowej do 3⁰C. Zimna woda lodowa rozprowadzana jest do chłodnic powietrza na poziomie 900 m. Odbiera ciepło z atmosfery wyrobisk i rurociągiem powrotnym transportuje je do stanowiska EPX. Nowoczesność rozwiązań polega na tym, że ogrzana woda wraca na powierzchnię bez dodatkowego zasilania energochłonnych pomp, jedynie przy wyzyskaniu różnicy ciśnień w obiegach instalacji.

W Powierzchniowej Stacji Klimatyzacji Centralnej woda zostaje ponownie schłodzona. PSKC wyposażono w energooszczędne urządzenia chłodnicze z bezpośrednim zrzutem ciepła, zasilanie przemiennikiem częstotliwości. Pozwala to na bardzo precyzyjną regulację klimatyzacji i dostosowanie jej wydajności do potrzeb na dole kopalni. W stacji powierzchniowej wzniesiono m.in. wieże free-coolingu, w których naturalnym czynnikiem chłodniczym jest po prostu zimne powietrze. W okresach chłodnej pogody wieże znacznie odciążają pracę agregatów chłodniczych, dodatkowo oszczędzając energię.

Dzięki poprawie warunków klimatycznych w wyrobiskach, polepszy się komfort i bezpieczeństwo pracy. Jednocześnie wydłuży się efektywny czas pracy załogi. Możliwe będzie m.in. udostępnianie nowych frontów wydobywczych i stabilna realizacja założonych planów produkcyjnych. podkreśla dyrektor kopalni Staszic-Wujek w PGG S.A. Marek Okoń

Klimatyzacja centralna, którą uruchomiono w katowickiej kopalni, jest drugą instalacją tego typu w Polskiej Grupie Górniczej. Wcześniej w kopalni ROW w Rybniku oddano do użytku wspólną klimatyzację centralną obsługującą ruchy Marcel i Jankowice.

4 zdjęć

Nowa klimatyzacja w kopalni Murcki-Staszic