Co dalej z Miastem Nauki? Zielona Strefa Nauki i Program dla Śląska mają podążać naukową ścieżką [Zdjęcia]

Forum Przyszłości Miasta Nauki

9 maja 2025 roku, w przestrzeni spinPLACE Uniwersytetu Śląskiego przy ul. Bankowej 5 w Katowicach, odbyło się Forum Przyszłości Miasta Nauki. Wydarzenie oficjalnie zwieńczyło i podsumowało obchody Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024. Forum zgromadziło przedstawicieli środowisk akademickich, samorządowych, organizacji pozarządowych oraz mieszkańców zainteresowanych przyszłością nauki w Katowicach i regionie. 

Katowice podsumowały projekt Europejskiego Miasta Nauki 2024

Forum Przyszłości Miasta Nauki było również okazją do podsumowania niezwykle intensywnego i ważnego roku dla Katowic oraz całego regionu. W ramach Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024 odbyło się ponad 5 tysięcy wydarzeń, które zgromadziły łącznie aż 600 tysięcy uczestników. To liczby, za którymi stoją tysiące rozmów, projektów i inicjatyw, które – jak podkreślają samorządowcy – muszą mieć swoją kontynuację.

Ponad 5 tysięcy spotkań i 600 tysięcy uczestników nie może pozostać bez odpowiedzi i zmian w naszym regionie. Nie możemy być tylko przedmiotem zmian, ale musimy być ich kreatorami. Pomysły musimy odnajdywać tu, w Katowicach, oraz innych miastach województwa śląskiego. Uczelnie muszą być kompasem, który pokaże nam gdzie zmierzać, a jednocześnie silnikiem, który będzie te zmiany napędzał we właściwym kierunku. mówił podczas otwarcia Forum marszałek województwa śląskiego, Wojciech Saługa

O kontynuacji współpracy mówił także przewodniczący Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, Kazimierz Karolczak.

Tytuł Europejskiego Miasta Nauki to jest to, co może zmienić nam wyobrażenie o potencjale miejsca, regionu. Może dać nam siłę dla przyszłego rozwoju. Uruchomiło się w nas myślenie, że nas stać, musimy uwierzyć w siebie. Cieszę się też na kolejne działania. Wierzę, że nauka może być przyszłym przemysłem Śląska. podkreślał przewodniczący GZM, Kazimierz Karolczak

Wiceprezydent Katowic, Maciej Stachura podkreślał, że nauka nie tylko wpisuje się w aktualny kierunek rozwoju miasta, ale może stać się fundamentem jego przyszłości. 

Zależy nam, by nauka stała się kopalnią, gdzie będziemy wydobywać pomysły i cenne rozwiązania. Ubiegły rok był dla nas takim kamieniem milowym, który pokazał, że nauka w życiu miasta i całego regionu jest bardzo ważna. W imieniu prezydenta Katowic, dziękuję wszystkim rektorom, panu marszałkowi, panu przewodniczącemu za znakomitą współpracę i zaangażowanie. Powiedzenie, że sukces ma wielu ojców, jest w tym przypadku prawdziwe.

mówił wiceprezydent Katowic, Maciej Stachura

Rektor Uniwersytetu Śląskiego, prof. dr hab. Ryszard Koziołek, podkreślał efekty, jakie do tej pory przyniósł i będzie w przyszłości przynosił tytuł Europejskiego Miasta Nauki nie tylko Katowicom, ale i całemu regionowi. 

Może nie od samego początku, ale szybko, kiedy już zaczęliśmy realizować program Europejskiego Miasta Nauki, wiedzieliśmy, że nie chcemy skończyć na samych obchodach, nawet najbardziej spektakularnych. Chcemy, żeby jak najwięcej rzeczy zostało trwałych z tego niesamowitego połączenia sił naszych uczelni i miast. Efekty, które już dziś obserwujemy, są dobrym dziedzictwem Miasta Nauki.

Zbudowaliśmy świadomość w wielu środowiskach akademickich w Europie i na świecie, że Katowice są miastem akademickim, które ma swoje uczelnie i swoich uczonych, którzy podejmują się dużych wyzwań naukowych. podkreślał rektor UŚ, prof. dr hab. Ryszard Koziołek

71 zdjęć

Forum Przyszłości Miasta Nauki 2025

Miasto Nauki - projekt wciąż otwarty? 

Mimo tego, że formalnie tytuł Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024 wiązał się z minionym rokiem, Forum Przyszłości Miasta Nauki pokazało, że Katowice i region są gotowe na kontynuację podobnych działań. Wnioski, energia i relacje zbudowane w ciągu minionych miesięcy stanowią solidny fundament dla przyszłości. Podczas Forum Przyszłości Miasta Nauki zaprezentowano dwie ważne inicjatywy: Zielona Strefa Nauki oraz Program Naukowy dla Śląska. 

Zielona Strefa Nauki - drugie życie Rawy? 

Podczas Forum Przyszłości Miasta Nauki po raz pierwszy zaprezentowano zaawansowane plany dotyczące Zielonej Strefy Nauki. W ramach projektu, przekształcone i zrewitalizowane mają zostać tereny wzdłuż rzeki Rawy, obejmujących kampusy Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Ekonomicznego. Chodzi dokładnie o odcinek rozpoczynający się w okolicach katowickiego rynku aż do terenów Uniwersytetu Ekonomicznego na Zawodziu.

Masterplan dla kampusu katowickiego ma na celu stworzenie przestrzeni sprzyjającej innowacjom i współpracy naukowej. Jak tłumaczył podczas briefingu prasowego rektor UŚ, Ryszard Koziołek, w przyszłości ten obszar miałby stać się nowoczesną przestrzeń integrującą naukę, środowisko i społeczność lokalną.

Ten teren miałby być przestrzenią przekształconą i mądrze zrewitalizowaną w oparciu o wiedzę naukową. Wiedza ta pozwala określić w jakich miejscach dziś czujemy się dobrze, jak odbywa się gospodarka energetyczna, jak porusza się woda, jak wygląda ruch. Mówiąc prościej, chcemy opracować tę przestrzeń pod tyloma kątami, żeby ludzie chcieli tam być, pracować, spotykać się, podejmować wspólne działania.

Rozmawiamy z miastem na ten temat, aby wszyscy, którzy współdzielą tę przestrzeń, stali się autorami jej własnej części. Korzyść z tego będzie nie tylko dla Uniwersytetu, ale także dla wszystkich mieszkańców. Wyobrażamy sobie, że dzielnica Katowic, której osią jest rzeka Rawa, mogłaby stać się wizytówką miasta.

 

tłumaczył prof. dr hab. Ryszard Koziołek

Program Naukowy dla Śląska ma wspomóc finansowanie badań

Ważnym punktem piątkowego Forum Przyszłości Miasta Nauki było podpisanie porozumienia o współpracy przy realizacji Programu Naukowego dla Śląska. To nowy pomysł na to, w jaki sposób uczelnie mogłyby pozyskiwać środki na rozwiązanie współczesnych problemów, dotyczących każdego z mieszkańców. Dzięki programowi, najlepsi naukowcy i zaproszeni partnerzy z innych ośrodków naukowych, rozwiązywali kluczowe problemy. Mowa m.in. o transporcie publicznym, poziomie szkolnictwa, jakości powietrza, czy terenach zielonych. Jak przekonywał rektor Uniwersytetu Śląskiego, wszystko to można dzisiaj poprawić lub naprawić z pomocą nauki. 

Program Naukowy dla Śląska jest próbą zawsze niewystarczającego, nie do końca zasobnego finansowania polskiej nauki wedle pionierskiego w skali Polski. Stworzyliśmy system, w którym co roku będą ogłaszane konkursy na naukowe rozwiązanie kluczowych problemów dla przyszłości regionu. W tym roku wsparcie w wysokości miliona złotych otrzymaliśmy ze strony Urzędu Marszałkowskiego, za co dziękuję.

Jestem przekonany, że z czasem ten fundusz zasilający badania będzie się powiększał. Naszym celem jest przełamanie sufitu między uczelniami a inwestorami prywatnymi, aby zacząć inwestować w badania naukowe coraz większe środki prywatne. One mogą być celowane, zdefiniowane, ale chodzi o to, by zasilały fundusz badań, by pozyskiwać najlepszych naukowców. mówił prof. dr hab. Ryszard Koziołek