Co i jak jeść w Święta, żeby się nie przejeść? Rady dietetyczki ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

Zdrowy rozsądek na pierwszym miejscu

Święta Bożego Narodzenia za pasem. Dla wielu z nas to czas radości i odpoczynku, bez rygorystycznych diet i wyrzeczeń. Ważne jest jednak świadome nakładanie porcji i drobna aktywność fizyczna między posiłkami. Mogą one znacznie poprawić nasze samopoczucie podczas świątecznego ucztowania. Nasza rozmówczyni mocno podkreśla, aby do wszystkiego, co tyczy jedzenia, podchodzić z dużą dawką zdrowego rozsądku. 

Przede wszystkim powinniśmy podejść do tego zdroworozsądkowo. Święta to nie jest czas, by przechodzić na rygorystyczne diety. Nakładajmy sobie mniejsze porcje i nie przejadajmy się. Warto zwrócić uwagę na aktywność fizyczną. Nie chodzi, by od razu robić trening czy pójść na siłownię, ale wystarczy nawet spacer czy odejście od stołu i zrobienie porządków w kuchni. W ten sposób możemy pobudzić nasz metabolizm. 

mówi dietetyczka z Zakładu Technologii i Oceny Jakości Żywności Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, Daria Dobkowska-Szefer

Ruch i umiar – świąteczne złote zasady

Nieodłącznym elementem polskiej tradycji świątecznej jest często długie siedzenie przy stole. Warto jednak podejść do tego zwyczaju z większą rozwagą. Według dietetyczki, spacer po obfitym posiłku to prosty sposób na poprawę trawienia i lepsze samopoczucie.

Tradycja niewstawania od stołu nie jest fajna i warto byłoby, żeby wraz z kolejnym pokoleniem odchodzić od niej. Jeżeli siedzimy cały czas przy stole, często non stop coś podjadamy. Chciałabym, aby tradycją stał się rodzinny spacer, co byłoby dobre w kontekście naszego zdrowia. Możemy się przejść już po cieście i grzańcu bezalkoholowym, ale nie musimy brać tego na drogę, żeby przewód pokarmowy też chwilę odpoczął.

dodaje z uśmiechem dietetyczka

Tradycyjne potrawy mogą być smaczne i zdrowe

Wielu z nas kojarzy Boże Narodzenie z tradycyjnymi potrawami, ale warto pamiętać, że niektóre z nich można przygotować w zdrowszy sposób. Często drobne zmiany w przygotowaniu potraw wystarczą, by poprawić ich wartość odżywczą, zachowując przy tym dobrze znany i lubiany smak.

Przyprawy korzenne, które dodajemy do potraw, mają wpływ na nasze zdrowie. Wiele potraw, np. tradycyjnego karpia, możemy przyrządzić w nieco zdrowszy sposób, zamiast smażenia wybierając np. pieczenie. Nie ma dużego obniżenia walorów smakowych, a taka ryba będzie dużo zdrowsza. Kapusta z grochem, jeśli nie dodamy tam zbyt dużo tłuszczu, też może działać dobrze na nasz organizm, dostarczając dużo wartości odżywczych.

proponuje Daria Dobkowska-Szefer

Święta: trzy dni, nie trzy tygodnie

Jednym ze sposobów na kontrolę wagi ciała w okresie świątecznym jest... patrzenie w kalendarz. Spożywanie różnych potraw i przysmaków w świątecznym czasie, bardzo często rozciąga się nie tylko na niemal cały grudzień, a nawet i początek nowego roku. To nie sprzyja zdrowiu. Warto w tej kwestii ustawić sobie granice i cieszyć się świątecznym jedzeniem tylko przez kilka dni, unikając nadmiaru przez cały miesiąc.

Miejmy świadomość, że tak naprawdę święta trwają tylko trzy dni. Nawet, jeśli kcal będzie więcej na talerzu, nie przytyjemy zbyt mocno. Ale jeśli święta w rzeczywistości trwają od Mikołajek do Trzech Króli, nie ma co się oszukiwać - kilogramy pójdą w górę.

zauważa dietetyczka

3 zdjęć

Jak poradzić sobie z dietą w okresie świątecznym? Radzi Daria Dobkowska-Szefer

3 zdjęć

Słodycze pod kontrolą - także u dzieci

Okres świąteczny to czas wielu prezentów i podarunków, które otrzymywane są najczęściej przez dzieci od rodziny i bliskich. Warto jednak zwrócić uwagę na ilość i rodzaj prezentów, szczególnie jeśli są to słodycze. Rozmowa z bliskimi o zdrowych nawykach może być nie tylko sposobem na uniknięcie przejedzenia, ale także kształtowaniem odpowiedzialnego podejścia w tych kwestiach. 

Bardzo ważna jest rozmowa z rodziną, by po prostu nie było produktów wysokoprzetworzonych zbyt dużo. Możemy porozmawiać z dzieckiem, że otrzymane słodycze chowamy do szafki i wydajemy w małych ilościach każdego dnia. Tak, aby dziecko nie zjadło wszystkiego na raz. Nadmiar słodyczy u dzieci w święta, tworzy w dorosłym życiu zły nawyk, że ten czas kojarzy się z dużą ilością jedzenia, i że zawsze musimy się nimi najeść, albo i przejeść.

podkreśla dietetyczka z ŚUM

Zasada 80/20

Nasza rozmówczyni podkreśla, że podstawą zdrowego podejścia do jedzenia jest umiar i dbałość o różnorodność produktów na talerzu. Święta mogą być okazją do celebrowania tradycji kulinarnych, ale nie muszą oznaczać skrajności w żadną ze stron.

Jestem zwolennikiem zasady 80/20 w diecie. 80% produkty niskoprzetworzone, 20% produkty mniej zdrowe. Wtedy zachowujemy zdrowy rozsądek i nie rzucamy się na jedzenie przy różnych okazjach, takich jak święta czy urodziny.

mówi przedstawicielka Katedry Dietetyki ŚUM

(U)waga po Świętach

Bardzo często po Świętach wiele osób sięga po wagę, by sprawdzić, jak odbiło się na nas obfite jedzenie. Jednak nie warto tego robić od razu. Warto dać organizmowi chwilę na powrót do równowagi, zanim wyciągniemy pochopne wnioski.

Po Świętach nie wchodźmy od razu na wagę. Masa ciała może być wyższa, ale nie musi to oznaczać wzrostu masy tkanki tłuszczowej. Przez dużą ilość jedzenia możemy mieć więcej treści jelitowej, możemy zgromadzić więcej wody w organizmie lub więcej glikogenu mięśniowego. Z ważeniem i pomiarami poczekajmy przynajmniej 3-4 dni po świętach. 

proponuje Daria Dobkowska-Szefer

Dietetyczka podkreśla także wartość aktywności fizycznej. Nie chodzi tu jednak o wymagające ćwiczenia i treningi, ale zwykły, najprostszy ruch - nawet jeśli są to tylko świąteczne porządki. Jeśli chcemy zadbać o naszą sylwetkę w bardziej profesjonalny sposób, warto robić to ze spokojem. 

W kontekście żywienia i kontekście aktywności fizycznej, warto wyznawać taką zasadę, że zmiana nawyków czy stylu życia, to jest maraton lub ultramaraton, a nie sprint. Jeżeli podejmujemy jakąś aktywność fizyczną, dobrze byłoby, gdyby robić to metodą małych kroczków. Musimy bardzo uważać na chwyty marketingowe, takie jak mocno restrykcyjne diety sokowe, które są bardzo deficytowe i mogą źle wypływać na nasz organizm. 

ostrzega dietetyczka

Ciesz się Świętami mądrze

Jedzenie w Święta może być zarówno smaczne, jak i zdrowe. Kluczem jest umiar w spożywaniu, drobna aktywność fizyczna i świadome podejście do przygotowywania potraw. W ten sposób dbamy o zdrowie, a jednocześnie wciąż możemy w pełni cieszyć się świąteczną atmosferą, smakami i spotkaniami z bliskimi, bez zbędnych wyrzutów sumienia. Jak podsumowuje nasza rozmówczyni:

Jeśli podejdziemy do kwestii jedzenia w Święta zdroworozsądkowo, nic nie powinno nam zaszkodzić. To dawka tworzy truciznę - wszystko w nadmiarze jest szkodliwe.

podsumowuje dietetyczka, Daria Dobkowska-Szefer