spodek w Katowicach widok od trawy budynku

Spodek w Katowicach wpisany do rejestru zabytków

To już oficjalne. Katowicki Spodek został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego. Decyzja zapadła 13 maja 2025 roku. Teraz prace dotyczące Spodka będą musiały zostać zatwierdzone przez wojewódzkiego konserwatora zabytków. Co to oznacza? Wyjaśniamy.

"Decyzją Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach z dnia 13.05.2025 (K-RD.5140.30.2025.MB) hala widowiskowo-sportowa "Spodek" przy al. W. Korfantego 35 w Katowicach została wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego." - poinformował na Facebooku Instytut Dokumentacji Architektury Biblioteki Śląskiej

Sprawa rozpoczęła się od ogłoszenia przetargu na rozbiórkę i odbudowę zewnętrznych tarasów hali Spodka. Remont tarasów był niezbędny, co wykazała przeprowadzona w 2023 roku ekspertyza. Wynikało z niej, że stan tarasów Spodka stanowi zagrożenie dla jej użytkowników. Z tego powodu Katowickie Inwestycje ogłosiły przetarg na wykonanie dokumentacji projektowej dotyczącej rozbiórki i odbudowy tarasów i schodów zewnętrznych Spodka. Z kolei Śląska Wojewódzka Konserwator Zabytków rozpoczęła procedurę wpisu do rejestru zabytków historycznego zespołu zabudowy obejmującego halę Spodka oraz inne budynki (przeczytaj poniżej komunikat Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w sprawie remontu Spodka). I to właśnie się teraz stało. A co to oznacza?

Ta decyzja zmienia ochronę prawną Spodka i powoduje, że zmieniają się formalności związane z realizacją inwestycji. Spodek jest dla nas bezcennym obiektem, o który dbamy i stale realizujemy inwestycje, by ponad 50-letnie budowle, takie jak Spodek, mogły służyć organizacji wielkich wydarzeń z uwzględnieniem bezpieczeństwa użytkowników. Dotychczas Spodek był wpisany na listę gminnej ewidencji zabytków i wojewódzkiej ewidencji zabytków, co wiązało się z tym, że wszystkie zamierzenia inwestycyjne zgłaszaliśmy do miejskiego konserwatorowi zabytków, a ten z kolei zgłaszał to później wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków. Natomiast, teraz w związku ze zmianą ochrony prawnej, zgłaszanie zostanie zastąpione wydawaniem decyzji przez wojewódzkiego konserwatora. Przy realizacji inwestycji będzie trzeba opracować program prac konserwatorskich, a następnie każdy element tej inwestycji zgłaszać do  konserwatora z prośbą o wydanie zgody, który będzie analizował te zgłoszone prace. 

wyjaśnia Dawid Kwiecień z Katowickiej Agencji Wydawniczej w imieniu spółki Katowickie Inwestycje

Spółka Katowickie Inwestycje w ostatnim czasie przeprowadziła sporo inwestycji w Spodku. Były one prowadzone z zachowaniem jego historycznego charakteru, a jednocześnie z zadbaniem o standardy bezpieczeństwa.

Tylko od 2022 roku na inwestycje w Spodku wydaliśmy 23 mln zł. To pozwoliło m.in. wymienić pokrycie dachu sali gimnastycznej Spodka, pokrycie dachu hali głównej oraz lodowiska, a także umożliwiło wymianę układu zasilania i zamontowanie specjalnych platform wewnętrznych, które ułatwiły poruszanie się osobom z niepełnosprawnościami. dodaje Dawid Kwiecień z KAW w imieniu Katowickich Inwestycji

A co teraz z remontem tarasów Spodka? Przypomnijmy, że postępowanie przetargowe dotyczące tarasów i schodów zewnętrznych Spodka zostało ogłoszone 9 marca. Inwestycją zainteresowanych było 2 wykonawców i do tej pory komisja przetargowa analizowała złożone oferty. W związku z ogłoszoną decyzją, o wpisaniu Spodka do rejestru zabytków województwa śląskiego, ochrona prawna obiektu zmienia się, co powoduje, że zapisy przewidziane w postępowaniu przetargowym są już nieadekwatne. W związku z tym prawdopodobnie to postępowanie przetargowe zostanie unieważnione i w konsekwencji ogłoszone zostanie nowe.

Niezależnie od tego, czy Spodek jest wpisany do gminnej ewidencji zabytków, czy znalazł się w rejestrze zabytków województwa śląskiego, pozostaje symbolem Katowic i perłą architektury modernistycznej w Polsce. To wyjątkowy symbol miasta, który od lat przyciąga fanów muzyki, sportu i rozrywki. Przypomnijmy, że Spodek ma już 54 lata. Oficjalnie został otwarty 8 maja 1971 roku. W wielkiej gali wystąpił zespół "Śląsk", Anna German oraz Ewa Decówna, a w samej uroczystości wzięło udział ponad 12000 gości.

Komunikat Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w sprawie remontu Spodka [7.04.2025]

W związku z pojawiającymi się w przestrzeni publicznej informacjami o planowanej rozbiórce schodów i tarasów hali widowiskowo-sportowej Spodek w Katowicach, a następnie ich odtworzeniu wyjaśniam, że Spodek jest objęty ochroną wynikającą z faktu ujęcia go w gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice, co oznacza, że pozwolenie na budowę lub rozbiórkę dotyczące tego obiektu wydaje się po uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków. Odmowa uzgodnienia wyklucza możliwość wydania takiego pozwolenia.

Do dziś nie otrzymałam wniosku o uzgodnienie pozwolenia na budowę dla ww. działań, tym samym nie mogę stwierdzić, czy planowane rozwiązanie zostanie przez mnie zaakceptowane. Jednocześnie zleciłam niezależnemu ekspertowi dokonanie oceny, czy możliwe jest dostosowanie schodów i tarasów Spodka, bez dokonywania ich rozbiórki, do stanu zgodnego z prawem i wymogami bezpieczeństwa z uwzględnieniem potrzeb związanych z funkcją zabytku, w szczególności organizacją imprez masowych.

Jednocześnie informuję, że w najbliższych dniach zostanie przeze mnie wszczęte postępowanie w sprawie wpisu do rejestru zabytków historycznego zespołu zabudowy obejmującego halę Spodka oraz towarzyszącą mu zabudowę.

Anna Ostrowska

Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków