Skąd się wzięła nazwa miasta Katowice?

Redakcja WKATOWICACH.eu
12.01.2025w Katowicach

W tym roku Katowice będą obchodzić rocznicę 160-lecia uzyskania praw miejskich. Jednak zanim zostały miastem i przyłączono do nie inne wsie i miejscowości, same były wsią. Pierwsza wzmianka o Katowicach pochodzi z XVI wieku. A skąd się wzięła ich nazwa?

napis katowice na rynku

Katowice - skąd nazwa miasta?

Katowice to dość młode miasto. Prawa miejskie zyskało 11 września 1865 roku. W tym roku będziemy więc świętować 160. urodziny Katowic. Jednak zanim Katowice zostały miastem, to były wsią.

Pierwsza wzmianka o wsi Katowice pojawiła się w zapisach księdza Kazimierskiego, wizytatora parafii bogucickiej w 1598 roku. Najstarszą dzielnicą miasta jest Dąb - mówi o niej dokument pochodzący z 1299 roku - należący przez kilkaset lat do klasztoru Bożogrobców w Miechowie. Nieco później powstały wsie:

  • Bogucice,
  • Roździeń,
  • Szopienice,
  • Załęże,
  • Ligota
  • i Piotrowice.

Skąd nazwa miasta? Nie do końca wiadomo, dlaczego Katowice to Katowice. Nazwa prawdopodobnie pochodzi od "kata" - przezwiska, którym określano pierwszego osadnika. Może również pochodzić od słowa "kąty" - tak nazywano kiedyś chaty zagrodników, pracujących przy wyrębie i przewożeniu drewna do kuźnicy boguckiej.

Na Górnym Śląsku znajdowało się sporo złóż rudy żelaza, przez co rozwinęło się tu hutnictwo i powstawały kuźnie. Usytuowana nad brzegiem Rawy kuźnica, zwana później bogucką, została wspomniana po raz pierwszy w 1397 roku. W II połowie XVI wieku jej właścicielem był Andrzej. To jemu przypisuje się założenie nowej osady, zasiedlonej przez zagrodników wsi o nazwie Katowice. Przez kilka następnych stuleci obie osady – rolnicza i kuźnicza – działały obok siebie.

Rozwój wsi Katowice rozpoczął się wraz z budową berlińskiej kolei (1846 r.) wiodącej do Mysłowic. Dobra ziemskie przejęła rodzina Wincklerów, a sztygar i przedsiębiorca górniczy Franz Winckler przekształcił okoliczne wioski w przemysłowe miasto. Realizatorem jego pomysłu był inny sztygar tarnogórskiej kopalni - Friedrich Wilhelm Grundmann, któremu w 1839 r. powierzono zarząd dóbr katowickich. Miasto rozwijało się - rósł przemysł (zwłaszcza kopalnie i huty). 

Po uzyskaniu praw miejskich Katowice zostały wyniesione do rangi powiatu.

Źródła: UMK, MHK

Zobacz także

Ile lat mają Katowice? 160 lat historii miasta
Ile lat mają Katowice? 160 lat historii miasta
w Katowicach

Ile lat mają Katowice? 160 lat historii miasta

Koncerty w Spodku i MCK w Katowicach. Co będzie się działo do końca czerwca 2025?
Koncerty w Spodku i MCK w Katowicach. Co będzie się działo do końca czerwca 2025?
w Katowicach

Koncerty w Spodku i MCK w Katowicach. Co będzie się działo do końca czerwca 2025?

Beboki w Katowicach. Gdzie znajdziemy figurki sympatycznych stworków? [Lista beboków]
Beboki w Katowicach. Gdzie znajdziemy figurki sympatycznych stworków? [Lista beboków]
w Katowicach

Beboki w Katowicach. Gdzie znajdziemy figurki sympatycznych stworków? [Lista beboków]

Katowice w 2024 roku. Wydarzenia i inwestycje, o których było głośno [Wideo i zdjęcia]
Katowice w 2024 roku. Wydarzenia i inwestycje, o których było głośno [Wideo i zdjęcia]
w Katowicach

Katowice w 2024 roku. Wydarzenia i inwestycje, o których było głośno [Wideo i zdjęcia]

Jubileusz 10-lecia siedziby NOSPR. To jedna z najwspanialszych sal koncertowych świata
Jubileusz 10-lecia siedziby NOSPR. To jedna z najwspanialszych sal koncertowych świata
w Katowicach

Jubileusz 10-lecia siedziby NOSPR. To jedna z najwspanialszych sal koncertowych świata

159. urodziny Katowic! Za nami koncert "Kocham Katowice". Natalia Przybysz, bracia Kacperczyk i goście na scenie w Strefie Kultury [Wideo]
159. urodziny Katowic! Za nami koncert "Kocham Katowice". Natalia Przybysz, bracia Kacperczyk i goście na scenie w Strefie Kultury [Wideo]
w Katowicach

159. urodziny Katowic! Za nami koncert "Kocham Katowice". Natalia Przybysz, bracia Kacperczyk i goście na scenie w Strefie Kultury [Wideo]

Tak minął rok 2024 w Katowicach
Wideo
WIDEO Z Katowic

Tak minął rok 2024 w Katowicach

do góry